Basisinfrastructuur

Vanaf 2023 worden stapsgewijs enkele wijzigingen doorgevoerd in de bovengenoemde culturele basisinfrastructuur om meer ruimte te geven aan vernieuwing en verbreding. Hiervoor is het ondermeer noodzakelijk de middelen voor cultuur per 2024 op een andere, meer brede manier in te zetten. Tevens gaan we met enkele instellingen een traject aan waarbij we scherp kijken naar o.a. de bedrijfsvoering en de kerntaken, zodat binnen de veranderde culturele budgetten er een goed jaarplan voor die instellingen ontstaat en er duidelijkheid is in welke taken er uitgevoerd dienen te worden. We noemen dit traject, dat met name voor de instellingen Theater de Oranjerie en de ECI Cultuurfabriek geldt, de twee grootste culturele instellingen, de basis op orde. Ook andere instellingen uit de Basisinfrastructuur zullen onderdelen van de basis op orde methodiek doorlopen om zo een sterkere bedrijfsvoering en heldere taken in de uitvoering te creëren. Dit betreffen o.a. het Limburg Festival en Nieuwe Helden Next Level. We vragen van de instellingen uit de Basisinfrastructuur ook om regionaal samen te werken binnen de Cultuurregio Noord-Limburg. Deze samenwerking tussen 13 gemeenten in Midden – en Noord-Limburg is een vaste waarde binnen de algehele inzet om cultuur en erfgoed voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken.

Daarnaast bevragen we alle instellingen in de Basisinfrastructuur naar hun inzet voor het voldoen aan de Code Governance Cultuur 2019 (goed en transparant besturen) en het implementeren van de Code Diversiteit en Inclusie (gelijkwaardige en toegankelijke cultuursector) en de Fair Practice Code (eerlijke betaling voor cultuurmakers en andere werkenden in de cultuursector).

Om verbreding in de Basisinfrastructuur te realiseren zullen er vanaf 2023 stapsgewijs enkele nieuwe organisaties toetreden. Dit betreffen mogelijkerwijs bijvoorbeeld Cultuurnacht (festival), Heritage Sinfonietta (professioneel orkest), Roermond in Tune (popmuziek) en Culture Hub The Movement (culturele broedplaats).

Met een nieuwe verdeling van het cultuurbudget zetten we in op het creëren van een gezond, duurzaam en divers cultuurklimaat in Roermond met ruimte voor vernieuwing en groei van het gehele culturele veld. We gebruiken heel 2023 we om instellingen binnen de huidige basisinfrastructuur voor te bereiden op de vernieuwingsslag. Doel van de nieuwe, meer diverse culturele basisinfrastructuur is zowel onderlinge samenwerking tussen de instellingen uit de basisinfrastructuur als samenwerking met andere aanbieders uit de culturele sector en aanpalende sectoren zoals onderwijs, zorg en economie te verbeteren. Zodoende kunnen deze culturele organisaties meer inspelen op de wensen, dromen en talenten van inwoners, een breder publiek bereiken en innovatie en ondernemerschap in de sector bevorderen. Ook worden de instellingen gestimuleerd meer aanspraak te maken op andere financieringsbronnen (Rijk, Provincie, landelijke en regionale fondsen) waardoor zij steeds (hoewel logischerwijze in beperkte mate) minder afhankelijk van gemeentelijke financiering worden. Let op: de begroting van de provincie Limburg voor de aankomende jaren is smaller dan voorheen. Dit verkleint de kans op het ontvangen van provinciale projectsubsidie.

Voor het Cuypershuis, een gemeentelijke instelling, geldt een apart traject. Het Cuypershuis ontwikkelt op dit moment een toekomstvisie.

3.2 Culturele festivals, evenementen en exposities

Een veelheid aan culturele festivals, evenementen en exposities brengen jaarlijks duizenden inwoners en bezoekers in Roermond bij elkaar en prikkelen hen om naar buiten te gaan, de stad of de natuur in. Door deze festivals, exposities en evenementen, veelal met een sterk cultureel profiel, sterker te laten samenwerken met de instellingen en initiatieven en de bloeiende makerscultuur ontstaan mogelijkheden om sterker samen te werken met de lokale culturele instellingen. Ook zijn zij daardoor (nog) beter in staat ook landelijke of regionale additionele financiering aan te trekken waardoor hun impact voor de stad vergroot wordt. Een sterke samenwerking tussen verschillende portefeuilles binnen de gemeente Roermond (cultuur en evenementen) is hierbij van groot belang.

3.3 Platform Cultuur Roermond vanaf 2023

Een bredere en meer diverse culturele basisinfrastructuur betekent ook een herijking van het Platform Cultuur Roermond (PCR). In 2015 is het PCR opgericht, bestaande uit de instellingen van de culturele basisinfrastructuur, een vertegenwoordiging van de amateurverenigingen, de bovenschoolse cultuurcoördinatoren (PO en VO), Limburg Marketing en Wel.Kom.

Samen met de reeds zittende én mogelijke nieuwe PCR-leden bepalen we vanaf eind 2022/ begin 2023 hoe de PCR-constructie en doelstellingen eruit komen te zien en met welke partners. Medio 2023 voeren de dan betrokken organisaties eventuele aanpassingen door met bijbehorende structuur en maken zij een plan vanuit een nieuwe rol en taak. In het plan komt speciale aandacht voor communicatie, het verbeteren van de zichtbaarheid van de gehele culturele infrastructuur waaronder specifiek voor de verenigingen en de urban sector, de onderlinge (concrete en strategische) samenwerking en het doorvoeren van verbeteringen in de slagkracht van het PCR. De gemeente biedt ondersteuning in het maken van het plan en stelt jaarlijks een werkbudget beschikbaar voor de uitvoering daarvan. Naast het jaarlijkse werkbudget kan het PCR ook, bij evenementen of initiatieven die in gezamenlijkheid met het brede culturele veld worden opgezet, een incidentele subsidie aanvragen.

3.4 Toekomstvisie Cuypershuis

Het Cuypershuis is een gemeentelijke instelling en vormt een belangrijk onderdeel van het culturele aanbod in Roermond. Het museum heeft een centrumfunctie als het gaat om de artistiek inhoudelijke programmering gericht op architectuur en vormgeving en het daarbij behorende educatief cultuuraanbod. Er is een prachtige vaste collectie rondom Pierre Cuypers waar bezoekers letterlijk in het leven van ‘onze’ Pierre kunnen stappen. Ook zet het museum in op de vertaling van het oeuvre van Cuypers met bijzondere tentoonstellingen zoals ‘De Golvende Lijn’ met onder andere een nieuwe installatie van Christie van der Haak. Ook biedt het museum een podium aan jonge makers uit de stad. Zo heeft de Roermondse kunstenaar Daniël Heynen nieuw werk gemaakt getiteld ‘Nieuwe Jas’. In de expositie ‘Nieuwe Jas’ confronteert Heynen zijn werk met originele beelden uit de ateliers van Pierre Cuypers.

Ondanks vele inspanningen haalt het Cuypershuis op dit moment niet de gewenste bezoekersaantallen en kan vanwege financiële en personele belemmeringen onvoldoende kansen benutten om de impact of de waarde van het museum in de samenleving te vergroten. De begroting van het museum is niet toereikend en geeft geen ruimte voor het doorpakken op thema’s als diversiteit van publiek of de samenwerking met het onderwijs. Sinds 2011 is de formatie bijna gehalveerd, maar zijn de taken uitgebreid. Zo is de inhoudelijke koersbepaling in de functie van een artistiek leider niet belegd en zijn marketing en communicatie in de loop van de tijd veel belangrijker en omvattender geworden. Er is dan ook sprake van een scheve verhouding tussen input en verwachtte output. Het Cuypershuis heeft inzake publieksbereik en maatschappelijke waarde (bijvoorbeeld samenwerking met het onderwijs, andere cultuurmakers, ontmoetingsplek) een grotere potentie dan nu wordt benut. Daarom is het belangrijk om een duidelijke toekomstvisie te ontwikkelen. Deze wordt in 2023 gepresenteerd en geeft inzicht in de rol en ambities van het museum binnen de vernieuwde culturele infrastructuur van Roermond, evenals op welke wijze het museum meer impact voor inwoners en bezoekers kan realiseren. Nadat de toekomstvisie gereed en vastgesteld is, wordt een bedrijfsplan opgesteld waarin het toekomstbeeld programmatisch, formatief en financieel wordt vertaald.

In het kort:

• Verrijken en verbreden we de Culturele Basisinfrastructuur van Roermond met als een van de belangrijkste doelen een meer divers publiek aan te spreken en eigen ondernemerschap van de instellingen te stimuleren.

• Stimuleren we de instellingen binnen de Basisinfrastructuur om andere subsidies aan te vragen bij o.a. Rijkscultuurfondsen en regionale fondsen.

• Herijken we de cultuurmiddelen voor de Basisinfrastructuur waardoor er meer ruimte ontstaat voor nieuwe initiatieven en meer gelaagde culturele infrastructuur.

• Wordt er voor het Cuypershuis een toekomstvisie ontwikkeld.

• Herijken we het Platform Cultuur Roermond.

• Werken we binnen de verschillende portefeuilles intensief samen om bijzondere evenementen te linken aan de culturele initiatieven en instellingen in Roermond.

• Zetten we, samen met de instellingen uit de Basisinfrastructuur, de samenwerking met de Cultuurregio Noord-Limburg voort.