
Met onder meer Theater de Oranjerie, de ECI, het Cuypershuis, de Azijnfabriek, ateliers en festivals en evenementen zoals Cultuurnacht en het Limburg Festival beschikt de gemeente Roermond over presentatieplekken voor cultuur. Ook ondernemers in de binnenstad en enthousiaste leerkrachten in het onderwijs zijn vaak bereid een podium te geven aan cultuur, op wat voor manier dan ook. Wanneer de gemeente, culturele instellingen en andere stakeholders meer gunstige kaders creëren voor makers om werk te creëren en te presenteren, heeft dit een positief effect op het cultureel klimaat. Iedere maker is tenslotte op zoek naar mogelijkheden en kansen om nieuw werk te maken en te presenteren waardoor een pull-effect in gang wordt gezet en steeds meer makers in Roermond blijven of neerstrijken. Makers en publiek kunnen elkaar steeds beter leren kennen wanneer makers werken met verhalen uit de regio, waardoor een meer interactieve relatie tussen beiden ontstaat. Daarmee wordt ook het woonklimaat voor inwoners van de gemeente Roermond in de bredere zin verbeterd. Zo ontstaat meer reuring in de stad en in wijken, verhalen worden opgediept en de lijntjes met onder andere het sociale domein en het onderwijs liggen makkelijker voor het oprapen.
Met middelen beschikbaar gesteld door het ministerie van OCW ter ondersteuning van de culturele sector als gevolg van corona, creëerden wij in 2021 met betrokken partners “Maakplaats”. Inmiddels zijn vele makers aan de slag met hun bijzondere projecten. Ook andere werkplaatsen voor kunstenaars zijn in Roermond te vinden, hoewel nog in beperkte mate. Ook heeft Roermond creatieve hubs o.a. op de locatie Weerstand en The Movement.
2.1 Ruimte voor makers
Roermond barst van het talent en jonge makers die hun eerste stappen in de cultuurwereld al hebben gezet. Cultuurmakers werken vaak meer interdisciplinair en zoeken de samenwerking op met nieuwe culturele initiatieven en maatschappelijke partners. Ook willen zij vaak nadrukkelijk een nieuw publiek boeien met bijzondere verhalen of vormen van cultuur. Essentieel is dat hen ruimte wordt geboden om buiten de gebaande paden te gaan en een onderzoeksproces te starten naar wat bijvoorbeeld leeft in de gemeente.
Makersschap en ondernemerschap gaan steeds meer hand in hand en dat is mooi. Hoe meer bekendheid er aan werk van culturele en creatieve makers wordt gegeven hoe levendiger en kleurrijker onze stad. We richten ons daarbij zeker niet alleen op stedelijke makers binnen de grenzen van de Singel maar ook op makers en initiatieven buiten de stadskern in bijvoorbeeld Swalmen en in de wijk 't Veld. Met Maakplaats geven we bovendien verder invulling aan de gemeentelijke doelstelling om een inclusieve en zorgzame samenleving te zijn, waarin iedereen meedoet en meer mogelijk te maken in de wijken, dicht bij de inwoner.
Door samenwerking tussen de ‘erkende’ culturele partners en nieuwe initiatieven zoals die nu als basisinfrastructuur zijn benoemd, worden jonge makers ondersteund in hun verdere ontwikkeling. Hoewel Roermond niet beschikt over een kunstvakopleiding op MBO- of HBO niveau, kunnen partners zoals ECI, Nieuwe Helden Next Level, In Tune, Kunstbende Limburg, Pop in Limburg en het Limburg Festival samen als steun voor makers fungeren en hen verder helpen in hun artistieke en/of zakelijke ontwikkeling. Ook kunnen meer en intensievere trajecten worden aangegaan tussen jonge makers in Roermond en culturele organisaties in de rest van Limburg, zoals VIA Zuid en Toneelgroep Maastricht.
In Roermond zijn veel jongeren actief in het maken van muziek, dans of cultuur anderszins. In 2021 kreeg het urban platform Nieuwe Helden Next level landelijke subsidie. Hiermee heeft Roermond een extra maakplek gekregen voor jong aanstormend urban talent. Onafhankelijk van de vraag of deze jonge talenten hiermee hun geld willen verdienen in de toekomst, krijgen zij ondersteuning en een podium als ‘makers in de dop’. Talentvolle jongeren kunnen hun leeftijdsgenoten inspireren om ook meer met hun culturele talent te doen. Dat is belangrijk want cultuur zorgt niet alleen voor ontspanning en voldoening, maar kan ook als uitlaatklep voor emoties fungeren, leerzaam zijn en verbindend werken. En uiteraard liggen hier mogelijkheden om van je talent je beroep te maken.
Om cultuurmakers en nieuwe culturele initiatieven op een meer duurzame manier ruimte te bieden om bijzondere projecten voor de samenleving te starten:
Zal Maakplaats voor de periode 2023-2026 worden doorgezet voor makers uit alle disciplines, o.a. theater, film, dans, muziek, beeldende kunst, urban, graffiti.
Roept de gemeente instellingen uit de basisinfrastructuur op een podium te bieden aan cultuurmakers van Roermond.
Onderzoekt de gemeente met het Huis voor de Kunsten Limburg de mogelijkheden om een loket te creëren om samenwerkingen op te zetten tussen makers uit Roermond en maakplaatsen in de rest van Limburg (o.a. via Toneelgroep Maastricht, VIA ZUID en festivals als Limburg Festival en Cultura Nova) en zo mogelijk in de Euregio.
Peilt de gemeente de behoefte aan internationalisering onder makers en bekijkt de beschikbare middelen en noodzakelijke acties met o.a. de Euregio Maas Rijn Noord.
2.2 Ruimte voor cultureel ondernemers
Roermond kent een hechte gemeenschap van culturele en innovatieve creatieve ondernemers. Deze ondernemers zijn belangrijk voor de levendigheid in de stad en zowel inwoners, (grote) bedrijven als toeristen weten hen te vinden en te waarderen. De ondernemers weten steeds vaker van elkaar waar ze mee bezig zijn, hebben hart voor cultuur en organiseren vanuit hun gedeelde passie onder andere Cultuurnacht, optredens en kunstmarkten. Het organiseren van dergelijke events, die jaarlijks in populariteit groeien, vereist gedegen aanvragen waarbij aan steeds meer normen moet worden voldaan (o.a. brandveiligheid, bereikbaarheid, sociale en fysieke veiligheid). In de afgelopen jaren zijn in de dienstverlening van de gemeente aan organisatoren reeds verbeteringen doorgevoerd. Daarnaast zien we kansen tot creatieve invullingen van leegstaande panden, kansen die mogelijk ook weer bijdragen aan een aantrekkelijke en leefbare gemeente. Al jaren is Limburg Marketing verbonden aan de culturele sector in Roermond en sinds kort ook We Are Roermond. Beide organisaties verbinden zich ook de komende jaren aan cultuur en erfgoed in Roermond. Zij maken zich sterk om het culturele ondernemerschap van de vele bijzondere initiatieven uit onze stad, voorstellingen, concerten en andere culturele evenementen zichtbaar te maken.
Om culturele en creatieve ondernemers te stimuleren tot innovatie:
Overlegt de gemeente in samenwerking met Citymanagement over richtlijnen om gunstige voorwaarden te scheppen met betrekking tot leegstaande panden. Nauw contact is verder noodzakelijk met o.a. collega’s economie, eigenaren van onroerend goed, makelaars, creatief ondernemers, verenigingen en kunstenaars.
Onderzoekt de gemeente mogelijkheden tot het verlenen van opdrachten aan Citymanagement met betrekking tot het realiseren van (tijdelijke) presentatie- of maakplekken in leegstaande panden.
Wordt We Are Roermond partner in de mogelijke organisatie van de eerdergenoemde culturele beursvloer.