Gefascineerd door taal: spoken word kunstenaar Brohlin Coumans

In gesprek met artiest Brohlin Coumans - 21-10-2021

Je bent een geboren en getogen Roermondse maker van onder andere hiphop en spoken word. Kun je iets vertellen over je makerschap in Roermond?
Als artiest doe ik verschillende dingen. Met mijn muziek heb ik online de meeste luisteraars in Roermond. Voor optredens word ik echter vaker in Zuid-Limburg geboekt, misschien weten ze mij daar beter te vinden of hebben ze meer faciliteiten. Tof is wel dat steeds meer projecten van de grond komen waarbij mijn muziek indirect ook in Roermond een nieuw publiek bereikt en jongeren kan inspireren.

Ik maak de muziek waar ik zin in heb, op eigen initiatief. Poëzie of verhalen daarentegen maak ik vaker in opdracht. Zoals bijvoorbeeld het gedicht op de trap van de bibliotheek. Het heeft een tijdje geduurd voor ik als maker werd gezien door onder andere beleidsmakers van de gemeente. Het gedicht op de trap heeft daar een belangrijke rol in gespeeld. Als maker van hiphop ben je soms al snel ‘alleen maar een rapper’, terwijl ik nu ineens ‘schrijver’ ben. Voor mijn gevoel doe ik nog altijd hetzelfde, maar ik merk dat ik binnen de gemeente anders wordt gezien. Dat heeft een positieve beweging in gang gezet.

Hoe kijk jij momenteel naar cultuur in Roermond?
Omdat ik hier ben geboren en opgegroeid, is Roermond voor mij een veilige haven. Ik heb als kind in bijna iedere wijk gewoond. Mijn familie en vrienden wonen hier, dus ik zou niet snel weggaan. Maar vanuit artistiek oogpunt zijn hier weinig mogelijkheden. In Roermond mis je studenten en jongeren die zorgen voor een levendige sfeer en voor vernieuwing van cultuur. De focus ligt op shoptoerisme waardoor de stad niet zo interessant is om te wonen voor mensen tot veertig jaar.

“Omdat ik hier ben geboren en opgegroeid, is Roermond voor mij een veilige haven. Ik heb als kind in bijna iedere wijk gewoond. Mijn familie en vrienden wonen hier, dus ik zou niet snel weggaan. Maar vanuit artistiek oogpunt zijn hier weinig mogelijkheden. In Roermond mis je studenten en jongeren die zorgen voor een levendige sfeer en voor vernieuwing van cultuur.”

Aan de andere kant vind ik het tof dat de gemeente ervoor openstaat dingen over een andere boeg te gooien. Dat zie je bij Maakplaats, waarbij ik zelf als projectontwikkelaar betrokken ben, en een initiatief zoals Nieuwe Helden. Jongeren in Roermond hebben een grote behoefte aan vernieuwende rolmodellen en inspiratie. Broedplaatsen zoals Maakplaats zijn daarom hard nodig!

Wat is er volgens jou nog meer nodig om cultuur in Roermond een ‘boost’ te geven?  
Als maker van muziek zou ik zeggen: er is meer podium nodig, evenals faciliteiten voor live muziek. Heel concreet kan Roermond interessant worden voor artiesten wanneer de gemeente gunstige kaders schept voor (horeca-)ondernemers om jong talent op een laagdrempelige manier een podium te geven. Er zijn cafés die een live muziekprogrammering hebben, bijvoorbeeld Den Heilige Cornelius, maar het is echt nodig om méér artiesten een podium te bieden en dat andere cafés dit goede voorbeeld volgen. Denk ook activiteiten op openbare plekken zoals de Kiosk op het Munsterplein waarbij enkel een geluidset nodig is, die dan weer beschikbaar is in de ECI. Je verbindt op die manier vraag en aanbod sterker aan elkaar want jonge makers trekken ook jonger publiek. De plekken zijn er, maar de kaders en het inspelen op kansen missen nog. 

Geld helpt bovendien altijd, maar het gaat niet enkel om subsidie. Ik wist tot twee jaar geleden niet wat subsidie was of hoe ik dat zou moeten regelen. Begeleiding bij het aanvragen én effectief besteden van subsidie is de sleutel, zeker voor makers van hiphop. Want hoe schrijf je een goed plan? En waar kun je dit geld het beste voor gebruiken? Bij deze begeleiding moet worden gekeken naar de lange termijn zodat talentvolle jongeren worden ‘opgevoed met makerschap’. Een idee zou kunnen zijn om een kartrekker of kwartiermaker, hoe je het ook wil noemen, in te zetten die gericht naar makers toe gaat en actief contact met hen onderhoudt. Die persoon vraagt hen of zij hulp nodig hebben. Want makers, wederom zeker uit de hip hop scène, stappen niet uit zichzelf op iemand af om begeleiding te vragen. Een systeem zoals dit zou net zolang moeten worden ingezet totdat een geoliede machine ontstaat waarbij makers zelf de weg naar de (financiële) mogelijkheden weten te vinden. Dat vergt een flinke investering, maar kan wel echt voor een opleving van cultuur in Roermond zorgen. 

Ook belangrijk om te noemen: cultuur ontstaat vaak in de wijken, alleen bevindt zich het publiek vaak in het stadscentrum. Een wisselwerking tussen wijk en stad is dus noodzakelijk. Natuurlijk moeten activiteiten of projecten die ontstaan zijn in een wijk daar niet volledig worden weggehaald, maar wel is zichtbaarheid van bijvoorbeeld een eindpresentatie in het centrum echt belangrijk. Cultuur uit de wijken en de stad moeten dus parallel naast elkaar kunnen bestaan, maar óók met elkaar interacteren. Daarnaast is er niks mis mee als grote namen naar een gemeente worden gehaald (denk aan de Basquiat tentoonstelling in Heerlen), want dan wordt je als gemeente in de regio serieuzer genomen, maar zorg er ook voor dat lokaal talent podium krijgt en behouden wordt. Het gedicht op de trap dat ik heb gemaakt zou veel minder impact hebben gehad als de tekst afkomstig was van iemand buiten Roermond. Daarnaast weten veel talentvolle jongeren in Roermond de weg naar het maken van bijvoorbeeld dans of muziek te vinden vanwege jongerenwerkorganisaties. Neem hen mee in het nadenken over cultuur in Roermond.

Samenvattend is meer vertrouwen nodig vanuit de gemeente én moet de noodzaak van cultuur worden ingezien. Als prioriteit wordt gegeven aan cultuur, ontstaat letterlijk meer ruimte voor makers en cultuur in Roermond. Meer ruimte voor cultuur betekent meer zichtbaarheid voor cultuur en dus ook een verstevigde interactie tussen makers en publiek.

Hoe zie jij Roermond als cultuurstad over tien jaar?
Ik gun Roermond een stevige zichtbaarheid van cultuur in de breedste zin. Een toegankelijk cultuuraanbod, meer straatpoëzie, geen vergunningsplicht voor alles en iedereen. Laat als gemeente zien hoe trots je bent op cultuur. Als iemand met een tof idee voor cultuur opstaat, durf in haar of hem te investeren. Alleen dan kan een bruisende werkplaats ontstaan. 

“Ik gun Roermond een stevige zichtbaarheid van cultuur in de breedste zin. Een toegankelijk cultuuraanbod, meer straatpoëzie, geen vergunningsplicht voor alles en iedereen. Laat als gemeente zien hoe trots je bent op cultuur. Als iemand met een tof idee voor cultuur opstaat, durf in haar of hem te investeren.”